Neem het van ons aan, iedereen is zo begonnen! En iedereen denkt stiekem wel eens “HELP, waar ben ik aan begonnen?!” Maar je krijgt er ook zo veel voor terug.
Om jou, de beginnende trainer, coach of begeleider, een handje te helpen zijn de vier inzichten voor trainers en coaches van de jongste jeugd ontwikkeld. Dit is een handzame tool waarin je tips en trucs ontvangt die je dit seizoen op weg helpen een goede trainer, coach of begeleider te worden. De vier inzichten zijn niet sporttechnisch of –tactisch. Nee, ze helpen ze op weg bij de pedagogische aspecten van het trainerschap. De vier inzichten zijn structureren, stimuleren, individueel aandacht geven en regie overdragen.
Dit artikel geeft je meer inzicht in het tweede inzicht: stimuleren.
Focus je op wat goed gaat
Het zit in ons systeem dat we aandacht besteden aan iets wat niet goed gaat. Dit is een valkuil voor ons allemaal. Kinderen kunnen onzeker worden wanneer er bij hen gelet wordt op wat er nog niet goed gaat. Jammer, want bij veel jonge kinderen ligt het ontwikkelen van faalangst op de loer.
Juist door te focussen op wat er wel goed gaat, creëer je een veel positievere sfeer. In een positieve sfeer lukt het leren van nieuwe dingen ook nog eens sneller. Doordat zij sneller nieuwe dingen kunnen leren, leidt het ook tot meer plezier en zelfvertrouwen.
Hoe creëer je een positieve sfeer? Dit kun je doen door te complimenteren, door positieve feedback te geven, door de kinderen te belonen en door daarbij naar je eigen houding als trainer, coach, begeleider, maar ook als ouder te kijken.
Complimenteren
Een aantal tips om goed complimenten te geven:
- Het jonge kind wil graag regelmatig, en gemeende (!) complimenten krijgen: ‘goed gelopen, de volgende keer heb je die bal!’. Op deze manier ervaart het kind het compliment als ‘echt’. Deze complimenten zorgen ervoor dat het kind trots wordt omdat hij iets goeds, moois, fijns of knaps heeft gedaan. Wanneer het jonge kind deze complimenten krijgt, zal het zijn zelfvertrouwen verhogen.
- In plaats van het zogenaamde halleluja compliment ‘wauw, geweldig’, stimuleert het compliment het kind het meest wanneer hij een concreet en beschrijvend compliment
- Het jonge kind vindt het fijn wanneer hij complimenten krijgt over zijn gedrag: ‘je bleef heel rustig toen het moeilijk ging, daardoor lette je goed op en ging het daarna weer heel goed’.
- En wanneer hij complimenten krijgt over zijn proces vergeleken met zijn eigen ontwikkeling: ‘In het begin ging het nog erg lastig, weet je nog? Moet je eens kijken hoe het nu gaat. Doordat je zo hard oefent, word je steeds beter!’. Vergelijk een kind alleen met zichzelf en niet met een ander.
Jonge kinderen groeien van complimenten. Wanneer zij complimenten krijgen raken ze gemotiveerd om te oefenen en door te zetten wanneer het even niet lukt, waardoor hun zelfvertrouwen groeit. Vergeet hier niet bij om iedereen ongeveer evenveel complimenten te geven, want iedereen doet zijn best en krijgt graag complimenten!
Positieve feedback geven
Jonge kinderen willen graag horen hoe ze het doen. Het meest stimulerende voor de jonge kinderen is wanneer jij, als trainer, hen positieve feedback geeft. Formuleer je feedback door:
- altijd met te beginnen met iets positiefs;
- vervolgens kun je eventueel een concreet verbeterpunt vertellen;
- om af te sluiten met een positieve opmerking, zoals: ‘je bent goed aan het oefenen, probeer je hand nog meer onder de bal te plaatsen, dan lukt het nog beter!’.
Maar, voor het geven van positieve feedback geldt dat het belangrijk is om hier de gulden middenweg in te vinden. Soms is het ook goed wanneer je een goede actie laat gaan zonder hier op te reageren, anders blijf je als trainer of coach maar roepen. Daarnaast hoeft de positieve feedback niet altijd een tip te bevatten, wanneer je zegt: ‘het is je gelukt!’, zorg je ervoor dat het jonge kind trots op zichzelf en op zijn eigen prestaties wordt.
Beloningen
Jonge kinderen zijn dol op beloningen. Wil je de kinderen belonen? Geef de hele groep dan iets leuks of lekkers achteraf wanneer ze hun best hebben gedaan, sportief hebben gespeeld of een goede prestatie hebben geleverd. Beloon dus niet de doelpunten of de winst.
Je eigen (non-verbale) houding
Om de kinderen zo goed mogelijk te stimuleren, helpt het wanneer je zelf als trainer een stimulerende houding toont. Een stimulerende houding is een enthousiaste en betrokken houding.
Het helpt wanneer je non-verbaal hetzelfde uitdrukt als je verbaal zegt. Wanneer je zegt: ‘Joep, wat oefen je toch hard, goed zo!’ terwijl je blij en trots kijkt, komt het meer stimulerend over dan wanneer je daar depressief bij kijkt. Wanneer de non-verbale boodschap hetzelfde ‘zegt’ als de verbale boodschap, ervaren de jonge sporters deze boodschap als echt en gemeend.
Stimuleren, dat doe je zo:
- Creëer een positieve sfeer
- Focus op wat het kind al kan, in plaats van wat het nog niet kan
- Complimenteer
- Regelmatig en gemeend
- Concreet en beschrijvend
- Het gedrag en hun eigen proces
- Complimenteer iedereen even veel!
- Geef positieve feedback
- Formuleer dit positief à verbeterpunt à positief
- Of doe dit door simpele aanmoedigende opmerkingen: ‘het is je gelukt!’.
- Beloon de kinderen
- Beloon ze wanneer ze een knappe prestatie hebben geleverd, of gewoon wanneer ze hun best hebben gedaan.
- Kijk naar je eigen houding
- Wees als trainer of coach enthousiast, voorbereid en betrokken
- Verplaats je in de kinderen
Zeg non-verbaal hetzelfde als verbaal
